Superiores tres erant, quae esse possent, quarum est una sola defensa, eaque vehementer. Piso, familiaris noster, et alia multa et hoc loco Stoicos irridebat: Quid enim? In quo etsi est magnus, tamen nova pleraque et perpauca de moribus. Paupertas si malum est, mendicus beatus esse nemo potest, quamvis sit sapiens. Si verbum sequimur, primum longius verbum praepositum quam bonum. Graecum enim hunc versum nostis omnes-: Suavis laborum est praeteritorum memoria.

Quae quidem sapientes sequuntur duce natura tamquam videntes; Quid ergo hoc loco intellegit honestum? Is ita vivebat, ut nulla tam exquisita posset inveniri voluptas, qua non abundaret. Aliter enim nosmet ipsos nosse non possumus. Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Quod si ita se habeat, non possit beatam praestare vitam sapientia. Quamquam in hac divisione rem ipsam prorsus probo, elegantiam desidero.

Plane idem, inquit, et maxima quidem, qua fieri nulla maior potest. Quid enim possumus hoc agere divinius? Hoc est non dividere, sed frangere. Haec quo modo conveniant, non sane intellego. Cum praesertim illa perdiscere ludus esset. Ecce aliud simile dissimile. Ne tum quidem te respicies et cogitabis sibi quemque natum esse et suis voluptatibus? Sed plane dicit quod intellegit. Tum ille: Ain tandem? Septem autem illi non suo, sed populorum suffragio omnium nominati sunt. Duo enim genera quae erant, fecit tria.

Tu autem inter haec tantam multitudinem hominum interiectam non vides nec laetantium nec dolentium? Tum Torquatus: Prorsus, inquit, assentior; Quis, quaeso, illum negat et bonum virum et comem et humanum fuisse? Octavio fuit, cum illam severitatem in eo filio adhibuit, quem in adoptionem D. Potius ergo illa dicantur: turpe esse, viri non esse debilitari dolore, frangi, succumbere. His singulis copiose responderi solet, sed quae perspicua sunt longa esse non debent. Sunt enim prima elementa naturae, quibus auctis vírtutis quasi germen efficitur.

Sin aliud quid voles, postea. Qui igitur convenit ab alia voluptate dicere naturam proficisci, in alia summum bonum ponere?

Quod, inquit, quamquam voluptatibus quibusdam est saepe iucundius, tamen expetitur propter voluptatem. Ad eas enim res ab Epicuro praecepta dantur. Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Equidem etiam Epicurum, in physicis quidem, Democriteum puto. Immo vero, inquit, ad beatissime vivendum parum est, ad beate vero satis. Hoc sic expositum dissimile est superiori. Expectoque quid ad id, quod quaerebam, respondeas. Ita relinquet duas, de quibus etiam atque etiam consideret. Istam voluptatem perpetuam quis potest praestare sapienti? Modo etiam paulum ad dexteram de via declinavi, ut ad Pericli sepulcrum accederem. Quae cum praeponunt, ut sit aliqua rerum selectio, naturam videntur sequi;

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Semper enim ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur. Quae animi affectio suum cuique tribuens atque hanc, quam dico. An est aliquid per se ipsum flagitiosum, etiamsi nulla comitetur infamia? Duo Reges: constructio interrete.

Sed non alienum est, quo facilius vis verbi intellegatur, rationem huius verbi faciendi Zenonis exponere. Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; Hunc vos beatum; Primum in nostrane potestate est, quid meminerimus? Quos quidem tibi studiose et diligenter tractandos magnopere censeo. Quis Pullum Numitorium Fregellanum, proditorem, quamquam rei publicae nostrae profuit, non odit? Tecum optime, deinde etiam cum mediocri amico. Tum Torquatus: Prorsus, inquit, assentior; Cum ageremus, inquit, vitae beatum et eundem supremum diem, scribebamus haec. Murenam te accusante defenderem. Quae hic rei publicae vulnera inponebat, eadem ille sanabat.

Quod quidem iam fit etiam in Academia. Sunt enim prima elementa naturae, quibus auctis vírtutis quasi germen efficitur. Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; Aliter enim

explicari, quod quaeritur, non potest. Nam bonum ex quo appellatum sit, nescio, praepositum ex eo credo, quod praeponatur aliis. Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere. Nam et complectitur verbis, quod vult, et dicit plane, quod intellegam;

Restinguet citius, si ardentem acceperit. Quod ea non occurrentia fingunt, vincunt Aristonem; Facit igitur Lucius noster prudenter, qui audire de summo bono potissimum velit; Ita nemo beato beatior. In qua si nihil est praeter rationem, sit in una virtute finis bonorum; Sed quae tandem ista ratio est? Urgent tamen et nihil remittunt. Quodcumque in mentem incideret, et quodcumque tamquam occurreret.

Qua ex cognitione facilior facta est investigatio rerum occultissimarum. Certe, nisi voluptatem tanti aestimaretis. Sed haec quidem liberius ab eo dicuntur et saepius. Haec quo modo conveniant, non sane intellego. Quid de Pythagora? Venit ad extremum; Aliena dixit in physicis nec ea ipsa, quae tibi probarentur; Paulum, cum regem Persem captum adduceret, eodem flumine invectio? Non quaeritur autem quid naturae tuae consentaneum sit, sed quid disciplinae.